27/2/20

Μόνο οι μικρές μειοψηφίες μπορούν να ανατάξουν την Δημοκρατία μας

Παρακολούθησα κι εγώ εχθές life streaming το δημοτικό συμβούλιο Παπάγου Χολαργού. Η αλήθεια είναι ότι είχα περίπου ένα χρόνο να το δω. Δεν άντεξα βέβαια να δω πάνω από τρία τέταρτα. Οι ανακρίβειες, τα ψέματα, η άγνοια και ηλιθιότητα προσβάλουν τον εγκέφαλό σου με τέτοια ταχύτητα που τον μπλοκάρουν. 
Παρακολουθώ μια φορά την εβδομάδα διάφορα δημοτικά συμβούλια. Παντού σχεδόν το ίδιο φαινόμενο. Κυρίως με ενδιαφέρουν οι παρεμβάσεις των πολιτών. Καταγράφω συνήθως έναν απίστευτο βαθμό άγνοιας, πάνω στον οποίο πατάνε οι δημοτικές αρχές για να καλύψουν τις διοικητικές αδυναμίες τους, αφού ουδείς μπορεί να ελέγξει αν αυτά που λέει ένας Δήμαρχος ή ένας Αντιδήμαρχος έχουν κάποια δόση αλήθειας ή όχι.
Ο δήμαρχος και ο αντιδήμαρχος έχουν την δυνατότητα να λένε ότι τους κατεβαίνει στο κεφάλι, χωρίς κανένας να μπορεί να τους αμφισβητήσει. 
Το γενικότερο συμπέρασμα είναι ότι αν οι πολίτες μπορούσαν να κατανοήσουν τον βαθμό άγνοιας και ανεπάρκειας των δημοτικών αρχών, τότε η συμπεριφορά τους θα ήταν εντελώς διαφορετική. Πρώτα από όλα δεν θα προσερχόντουσαν στα δημοτικά συμβούλια. Πως να επιδιώξεις να δώσει λύση ένας άνθρωπος που είναι και ημιμαθής, ανεπαρκής και αριβίστας; 
Και καταλήγεις σε ένα μαθηματικό άτοπο. Η δημοκρατία μας είναι δίκαιο σύστημα (αυτός που αποφασίζει, αυτός πληρώνει) αλλά δεν παράγει καλά διαχειριστικά αποτελέσματα. Είναι δηλαδή ένα διοικητικό σύστημα που παράγει ζημιές. Αν οι διοικούντες ήταν ικανοί και επαρκείς, τότε οι πολίτες θα πλήρωναν το 1/10 των φόρων που πληρώνουν και θα απολάμβαναν 100 φορές καλύτερες υπηρεσίες. Δυστυχώς όμως οι εκλογές δεν γίνονται με κριτήρια ικανότητας, ούτε με προγραμματικές επιλογές. Οπως έχει αποδειχθεί ειδικά στους δήμους οι εκλογές γίνονται με δυναμικές μηχανισμών.
Ο πολίτης ψηφίζει τον δικό του άνθρωπο για να μπορέσει να του βγάλει την υποχρέωση όταν τον χρειαστεί. Αυτή βέβαια η αντίληψη παράγει ένα πολιτικό στελεχικό δυναμικό διοικητικά άχρηστο και πλήρως ανίκανο.
Συνήθως πρόκειται για ένα στελεχικό δυναμικό που αφού απέτυχε επαγγελματικά στην ζωή του, προσφεύγει στην πολιτική ως δεύτερη ευκαιρία καταξίωσης. 
Είναι πραγματικά απίστευτο το στελεχικό δυναμικό των δήμων που αντιμετωπίζω καθημερινά. Σχεδόν μετά από κάθε μου επαφή με δημάρχους και αντιδημάρχους μου μένει ένα ερώτημα. «Ποιος τους ψηφίζει αυτούς τους ανθρώπους και τι περιμένει από αυτούς;» Και βέβαια το ερώτημα δεν είναι δική μου αποκλειστικότητα. Το ίδιο ακριβώς αναρωτιόνται και οι 20 καλοί δήμαρχοι που υπάρχουν στην Ελλάδα, οι 5 καλοί Υπουργοί και τα 50 καλά στελέχη δημόσιας διοίκησης, όταν συζητάω μαζί τους.
Και τελικά το ερώτημα που μπαίνει και πρέπει πρώτα από όλα να απαντηθεί είναι: «Η κοινωνία παράγει αυτά τα πολιτικά στελέχη ή τα πολιτικά στελέχη διαμορφώνουν την κοινωνία;»

Εγώ είμαι σχεδόν βέβαιος ότι ισχύει το πρώτο. Η κοινωνία έχει μια εντελώς στρεβλή εικόνα για το πώς πρέπει να επιλέγει τους διοικούντες, αυτούς δηλαδή που θα αναλάβουν να διαχειριστούν όλες τις κοινές υποθέσεις και το τι πρέπει να προσδοκεί από αυτούς. Διότι εδώ έχουμε μια αντίφαση. Αλλιώς συμπεριφέρεται ο μέσος άνθρωπος όταν προσλαμβάνει έναν υπάλληλο στην εταιρείας του, αν δεν φέρει αποτέλεσμα τον διώχνει, αλλιώς συμπεριφέρεται στις πολιτικές του επιλογές. Τον αποτυχημένο πολιτικό, στην χειρότερη περίπτωση τον διώχνει για λίγο και μετά τον επαναφέρει. 
Ενώ πρόκειται για ακριβώς το ίδιο πράγμα. Ο πολιτικός αναλαμβάνει να διαχειριστεί την διαμοιρασμένη περιουσία του πολίτη. Τα κοινά. 
Με την μόδα μάλιστα των ιδιωτικοποιήσεων έχουμε και την συμβολαιογραφική ομολογία της ανεπάρκειας των πολιτικών. Ομολογούν ότι οι ίδιοι δεν μπορούν να διαχειριστούν μια δημόσια περιουσία και την αναθέτουν σε κάποιον άλλον. Κλέβουν δηλαδή τη δημόσια περιουσία από τους πολίτες και την αποδίδουν σε έναν ιδιώτη και σε αυτό είναι τόσο αγανακτισμένος ο πολίτης, που όχι μόνο δεν το απορρίπτει, αλλά έχει φτάσει στο επίπεδο, να το επιθυμεί κιόλας. 

Βρισκόμαστε δηλαδή σε ένα περιβάλλον όπου υπάρχει κοινή διαπίστωση και ομολογία της προσωποποιημένης αποτυχίας των πολιτικών, αλλά το σύστημα συντηρείται και από τους ίδιος τους πολιτικούς και από την κοινωνία.
Αγανακτισμένοι οι πολίτες και σε αδιέξοδο, αποδέχονται να τους απαλλοτριώνουν και τις περιουσίες τους. Σύμφωνα όμως με τον Βέμπερ για να παραχωρούν τις περιουσίες τους σημαίνει ότι κάτι άλλο παίρνουν. Υπάρχει δηλαδή όπως λέει ένα πλάγιο, άγραφο και ανείπωτο κοινωνικό συμβόλαιο. Ζούμε δηλαδή όπως υποστηρίζει και ο Καστοριάδης σε μια «κατεργασμένη κοινωνία».
Αυτό το κοινωνικό συμβόλαιο πρέπει να σπάσουμε για να επανατάξουμε την δημοκρατία μας και να την κάνουμε αξιακή. Αυτό δηλαδή που θα αναφέρουμε ως δημοκρατία, αυτό να εννοούμε. 
Η λύση βρίσκεται στις μικρές μειοψηφίες. Η ομάδα των ανθρώπων που πραγματικά μπορεί να αυτονομηθεί από το σύστημα, να προσπαθήσει να πείσει με καινοτόμες επικοινωνιακές μεθόδους και την υπόλοιπη κοινωνία να την ακολουθήσει. Τα εργαλεία είναι η Παιδεία και ο Πολιτισμός εκεί ακριβώς που διαμορφώνονται οι συνειδήσεις του ατομισμού, της κατανάλωσης και της προσωπικής λύσης. 
Διότι η προσωπική λύση είναι η γενεσιουργός αιτία της δημοκρατικής παθογένειας. Η αίσθηση του ανθρώπου ότι η ευημερία θα προκύψει με την προσωπική διαφοροποίηση. Η ψευδαίσθηση ότι μόνος του μπορεί να τακτοποιήσει μια διαφορετική μοίρα από τους υπόλοιπους. Εκείνος να την γλιτώσει. Η αιτία της ανάπτυξης του τζόγου και η άγνοια της διάστασης των πιθανοτήτων. Η απουσία της αντίληψης της διαχείρισης των κοινών αγαθών και πόρων. Η συνειδησιακή απουσία της συλλογικής τύχης και δράσης. 

Αυτή η νέα αναγκαία πολιτική δράση των μειοψηφιών, απέχει πολύ χρονικά από ένα καλό και παραγωγικό εκλογικό αποτέλεσμα. Η κοινωνική διαδικασία είναι μεγάλη. Οι αμέτρητες πολιτικές νίκες που προαπαιτούνται, θα πρέπει να έχουν έναν μακροχρόνιο αλγόριθμο που θα εκπαιδεύει τους πολίτες στο πως η ευημερία έρχεται πολύ πιο εύκολα και σίγουρα με την συνευθύνη και την συναντίληψη. Οι πολίτες χρειάζονται παραδείγματα. Παραβολές.

Υ.Γ.: Βασικό συστατικό στοιχείο αυτής της νέας αναγκαίας πολιτικής δράσης είναι ο Ακαδημαϊκός χώρος. Μόνο ο Ακαδημαϊκός χώρος σε κάθε τομέα μπορεί να δώσει την απαραίτητη τεκμηρίωση και να σχεδιάσει τις νέες πρακτικές. Ενα τέτοιο εγχείρημα δεν γίνεται με κοινωνικό αυθορμητισμό. Οι μικρές μειοψηφίες που μπορούν να αυτονομηθούν από το σύστημα, πρέπει να πιέσουν αφόρητα τον Ακαδημαϊκό χώρο και να ανιχνεύσουν σ΄αυτόν τα στοιχειά πρωτογενούς αυτονόμησης του. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: