Τα έσοδα ενός δήμου προέρχονται από την κρατική επιχορήγηση, από την φορολογία των πολιτών και των επιχειρήσεων, από την πώληση υπηρεσιών και από τις επιχορηγήσεις του Ελληνικού Κράτους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Περιφερειών.
Για την κρατική επιχορήγηση δεν μπορεί να κάνει τίποτα μια δημοτική αρχή για να την αλλάξει. Η φορολογία των δημοτών και των επιχειρήσεων, όπου συμπεριλαμβάνονται και τα τέλη καθαριότητας, καλό είναι να μένει χαμηλή και με κοινωνικοοικονομικά κριτήρια. Η πώληση των υπηρεσιών θα πρέπει να οφείλεται σε αναπτυξιακή επιχειρηματική δράση και όχι σε απλή αξιοποίηση δημόσιων κοινόχρηστων χώρων και αυτή να γίνεται με κοινωνικοοικονομικά κριτήρια.
Και πάμε στις επιχορηγήσεις που οφείλουν να είναι το μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού ενός δήμου και γιατί εκεί υπάρχουν τα τεράστια διαθέσιμα και γιατί οι δημότες τα έχουν ήδη πληρώσει μέσω της φορολογίας τους και τα δικαιούνται.
Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι όταν το Κράτος και η Ε.Ε. χρηματοδοτούν μέσω των επιδοτήσεων τους δήμους για υποδομές κοινωνικής πρόνοιας, σχολεία, πεζοδρόμια, θέσεις στάθμευσης και άπειρες άλλες δράσεις και οι δήμοι είτε όταν δεν κάνουν τα ανάλογα έργα, είτε όταν χρηματοδοτούν αντίστοιχα έργα από τα ταμεία τους, τότε χαρίζουν τους φόρους που έχουν πληρώσει οι δημότες τους και τους δικαιούνται... στο κράτος στην Ε.Ε. ή σε άλλους δήμους.
Οι πηγές χρηματοδότησης από όπου μπορεί να πάρει χρήματα ένας δήμος είναι πραγματικά αμέτρητες.
Μερικά παραδείγματα για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο:
Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις, 70 εκατομμύρια για κάθε ομάδα δήμων
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα,
10,1 δις για τους δήμους
Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2,4 δις για τους δήμους
Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2,67 δις για τους δήμους και πάνω από 40 θεματικά πεδία
ΥΜΕΠΕΡΑΑ 5,5 δις για τους δήμους για υποδομές περιβάλλοντος αναπλάσεις κλπ
Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα 487 εκατ. ευρώ για τους δήμους
Το πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ Ενεργειακής Αναβάθμισης Δημόσιων Κτιρίων 500.000.000 ευρώ
Ταμείο Αλληλεγγύης 25.000.000 ευρώ/ έτος για τους δήμους
Το πρόγραμμα LIFE από το Πράσινο Ταμείο 1,6 δις επίσης για υποδομές στη πόλη αλλά με περιβαλλοντικό προσανατολισμό.
Άλλα προγράμματα του Πράσινου Ταμείου όπως το ¨Αστική αναζοωγόνηση¨
Φυσικό περιβάλλον και καινοτόμες δράσεις 10 δις για τους δήμους σε 4 χρόνια
Απόκτηση ελεύθερων Κοινόχρηστων Χώρων στις πόλεις. Προσκλήσεις 60 εκ ευρώ και το ‘18 και το ‘19 και το ‘20 και το ’21.
Δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου 23,1 δις
Προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας όπως το INTERREG και το URBACT III πάνω από 100 εκατομμύρια για τους δήμους.
Ανταγωνιστικά Ευρωπαϊκά προγράμματα:
EUROPE FOR CITIZENS, HORIZON 2020, RIGHTS, EQUALITY AND CITIZENSHIP, 2014 - 2020:
CREATIVE EUROPE, LIFE, COSME, EaSI, ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ "ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ" (ΔΣΕ)
THIRD EU HEALTH PROGRAMME, ELENA, CONSUMER PROGRAMME, HERCULE III, Shaping Europe’s digital future, Internal Security Fund-Police
Support for multi programmes, Directorate-General for Education, Youth, Sport and Culture, UCPM - Union Civil Protection Mechanism όλα για τους δήμους.
Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα : 8.1 δις ευρώ
Πρόγραμμα «GR-Energy» Προϋπολογισμός : 10.000.000
Ενεργειακές κοινότητες του ΚΑΠΕ: απεριόριστο ποσό.
Ταμείο Υποδομών: Πάνω από 160 εκατομμύρια για κάθε δήμο.
Όλα αυτά συμπληρώνονται από στοχευμένες δράσεις των υπουργείων όπως το ποσό 2,8 εκ ευρώ που κατανεμήθηκε σε 14 δήμους της Αττικής για δράσεις αντιπυρικής προστασίας κλπ. Τέτοιες δράσεις έχουμε δεκάδες για πάρκα, σχολεία, πεζογέφυρες, υπογειοποιήσεις, αθλητικά κέντρα, μουσεία, Open Mall κλπ.
Με μια πρόχειρη εκτίμηση διότι είναι κάτι δυναμικό αφού βγαίνουν καθημερινά σχεδόν νέα προγράμματα μιλάμε για 35 δισεκατομμύρια περίπου σε μια περίοδο επτά χρόνων. Αυτήν την περίοδο βέβαια πρέπει να προσθέσουμε και το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» ουσιαστικά μετονομοσία του παλιότερου "Φιλοδήμος", 2,5 δις, που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, συν το Ταμείο Ανάκαμψης 6 δις για τους δήμους, συν το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης αλλά τόσα. Βρισκόμαστε δηλαδή στα 50 δις περίπου.
Αυτά είναι λεφτά που έχουν πληρώσει σε φόρους οι δημότες και το κράτος και η Ε.Ε τους τα επιστρέφει υπό την μορφή στοχευμένων χρηματοδοτήσεων για υποδομές και δράσεις. Δεν τους τα χαρίζουν. Γι αυτό το λόγο τα εισπράττουν. Για να τα δώσουν σε όλους τους δήμους που πρέπει να ακολουθήσουν συγκεκριμένες στοχευμένες πολιτικές, όπως την εκπόνηση Στρατηγικών Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.
Εδώ υπάρχει και ένας αλγόριθμος. Όπως λειτουργεί η τακτική κρατική χρηματοδότηση των λεγόμενων Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων. Είναι το 50% της φορολογίας Φυσικών και Νομικών Προσώπων που δεσμεύεται κάθε χρόνο στον κρατικό προϋπολογισμό για τα λειτουργικά έξοδα των δήμων.
Αυτός ο αλγόριθμος δίνει στο περίπου το πόσα δικαιούται από έναν κεντρικό κορβανά κάθε δήμος ξεχωριστά, σύμφωνα με τον πληθυσμό του, την έκτασή του, τον οδικό του δίκτυο, το δίκτυο αποχέτευσης κ.α.
Υπολογίστε ότι ένας μέσος αστικός δήμος των 50.000 κατοίκων δικαιούται περίπου το 1/250 όλων των παραπάνω χρηματοδοτήσεων. Αν έχουμε λοιπόν μια ικανή δημοτική αρχή που ξέρει που να βρει χρήματα για να κάνει έργα για τους δημότες της θα πρέπει να εξασφαλίσει 200 εκατομμύρια σε βάθος επτά χρόνια που διαρκεί κάθε προγραμματική περίοδος.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να πάρει χρήματα ένας δήμος είναι να έχει μελέτες. Πρέπει δηλαδή να μπορεί να αποδείξει τι θα κάνει, πόσο θα κοστίσει αυτό που θα κάνει για να το ολοκληρώσει και ότι όντως τα χρειάζεται τα χρήματα.
Οι δήμοι όμως δεν επενδύουν σε μελέτες διότι αυτές δεν φαίνονται άμεσα στους δημότες σε ορίζοντα μιας δημοτικής περιόδου μέχρι τις επόμενες εκλογές. . Επενδύουν σε πολύ μικρά έργα βιτρίνας. Κάδοι, βάψιμο σχολείων, ασφαλτοστρώσεις, αλλαγή πλακών σε πλατείες αλλαγή δαπέδων σε αθλητικούς χώρους κλπ.
Και ενώ ο ετήσιος προϋπολογισμός τους θα έπρεπε να υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια στο 99% των δήμων, δεν πλησιάζει ούτε τα 40 εκ.
Δυστυχώς σήμερα από όλα αυτά τα 50 δις μόνο το 25% στην καλύτερη περίπτωση και για τους καλούς δήμους μιλώντας…. απορροφώνται. Οι περισσότεροι δήμοι από τα 200 εκατομμύρια που δικαιούνται, δεν εξασφαλίζουν περισσότερα από 20 άντε 30 εκατομμύριασε σε βάθος επταετίας.
Συνηθίζω να λέω ότι μια δημοτική αρχή πρέπει να κρίνεται όχι από αυτά που κάνει, αλλά από αυτά που δεν κάνει. Οι δημότες πρέπει να την αξιολογούν όχι με αυτά που βλέπουν, αλλά με αυτά που δεν βλέπουν. Διότι αυτό που γίνεται είναι το 25% από αυτό που θα έπρεπε να έχει γίνει.
Οδηγός χρηματοδοτήσεων Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου