8/3/21

Αν δεν επαναχρησιμοποιήσουμε θα το πληρώσουμε πολύ ακριβά


Ενώ εμείς στην Βόρεια και Ανατολική Αττική κοιμόμαστε, όλο και μεγαλώνουν οι κινητοποιήσεις για την κατάργηση του ΧΥΤΑ της Φυλής που έχει διαμορφώσει μια κατάσταση γκέτο και ρατσιστικής καθαρά υποβάθμισης της Δυτικής Αττικής. 

Οι εκεί κάτοικοι λοιπόν μετά από μια πολύ μακρά υπομονή 15 και πλέον χρόνων, με υποσχέσεις και σχεδιασμούς για αποκεντρωμένη διαχείριση στην αρχή σε 8 σημεία και στην συνέχεια σε 4, τώρα αντιδρούν σθεναρά. Γι αυτούς δεν πάει άλλο.

 

Αν και ο ΧΥΤΑ της Φυλής δεν χωράει να υποδεχτεί σκουπίδια για πολύ καιρό ακόμη σήμερα γίνονται συνεχώς επεκτάσεις στα όρια της περιβαλλοντικής νομιμότητας και ασφάλειας και όπως δείχνει το πράγμα, η Περιφέρειας Αττικής και το Υπουργείο Περιβάλλοντος προσανατολίζονται σε δραστικές υπερβολικά κοστοβόρες λύσεις (επεξεργασία και καύση σκουπιδιών). 

Με νόμους που έχουν φτιαχτεί την τελευταία δεκαετία όλο το κόστος της κατασκευής μονάδων επεξεργασίας, καύσης, ανακύκλωσης, μεταφοράς, τοπικής προσωρινής συγκέντρωσης κλπ θα αντληθεί από τα δημοτικά τέλη που πληρώνουν οι δημότες κάθε δήμου στους λογαριασμούς της ΔΕΗ.

 

Αυτό φέρνει τρία προβλήματα.

Πρώτον οι μέθοδοι ταχείας επίλυσης του θέματος είναι περιβαλλοντικά επιβλαβείς. Ηδη ο καρκίνος καλπάζει στην Αττική με ιδιαίτερα αυξημένα επίπεδα στην Δυτική Αττική. Η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας αρνήθηκε να δώσει πιστοποίηση για όσα γίνονται στην Φυλή. Οι άνεμοι ταξιδεύουν τους ρύπους και σε άλλες περιοχές. 

 

Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι η επιβάρυνση για τους δήμους στην μεταφορά και εναπόθεση των σκουπιδιών στην Φυλή και όπου αλλού οριστεί (Σχιστό, Γραμματικό κλπ) θα είναι τεράστια. Ηδη από 52 ευρώ τον τόνο φτάσαμε σε 4 χρόνια τα 102 ευρώ και συνεχίζουμε.

 

Το τρίτο είναι ότι οι δήμοι θα αναθέσουν σε ιδιώτες την αποκομιδή προκειμένου να μην πληρώσουν όλο το νέο βάρος οι δημότες (είναι θέμα δημόσιου λογιστικού), και θα μειώσουν τον προϋπολογισμό τους για άλλα έργα. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η ανάθεση της διαχείρισης των απορριμμάτων σε ιδιώτες οδήγησε σε αντιπεριβαλλοντικές πρακτικές, μείωση της ποιόητας των υπηρεσιών, έλλειψη απαραίτητων επενδύσεων εκσυγχρονισμού και συντήρησης και αύξηση του κόστους.

 

Και το τέταρτο είναι ότι επειδή το κόστος είναι τεράστιο, οι δημοτικές αρχές θα μετακυλήσουν πολύ μικρό μέρος αυτού του κόστους στους δημότες και θα προτιμήσουν  να υποβαθμίσουν τις υπηρεσίες καθαριότητας μειώνοντας το εσωτερικό κόστος.

 

Εδώ μπαίνει και ο μύθος της ανακύκλωσης. Υπάρχει μια διαρκής φημολογία και νομοθεσία όπου οι δήμοι θα αποφύγουν τα υπερβολικά κόστη αν οργανώσουν σωστά την ανακύκλωση. Αυτό δεν είναι αλήθεια πρώτον διότι η ανακύκλωση είναι η ακριβότερη διαδικασία από όλες τις άλλες στην ιεραρχία της διαχείρισης των απορριμμάτων και δεύτερον διότι η μέχρι σήμερα εμπειρία δείχνει ότι το 80% της ανακύκλωσης καταλήγει τελικά στην καύση ή την ταφή. Αρα η ανακύκλωση είναι μια τεράστια επιχείρηση με ελάχιστα τελικά οφέλη. Η ανακύκλωση πρέπει να είναι η έσχατη λύση και όχι η πρώτη.

 

Η λύση βρίσκεται στις πρώτες τρείς βαθμίδες της πυραμίδας διαχείρισης των απορριμμάτων που είναι η μείωση της παραγωγής σκουπιδιών, η επισκευή και η επανάχρηση. Να μη αγοράζουμε δηλαδή άχρηστα πράγματα και να μην πετάμε πράγματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε άλλες χρήσεις ή από άλλους. 

 

Η νομοθεσία σήμερα επιτρέπει έως υπαγορεύει την ατομική ευθύνη με την έννοια ότι προτρέπει τους δήμους να πάνε σε συστήματα είτε «πληρώνω όσο πετάω» είτε «απαλλάσσομαι όσο ανακυκλώνω». Οι δήμοι όμως διστάζουν να το κάνουν διότι γνωρίζουν ότι οι περισσότεροι πολίτες είναι ασυνείδητοι και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να συγκρουστούν μαζί τους αφού σε αυτούς θα επιβάλουν πολύ αυξημένα τέλη όταν οι άλλοι θα ανακυκλώνουν και θα απαλλάσσονται. 

 

Οι ευαισθητοποιημένοι πολίτες περιβαλλοντικά αλλά και αυτοί που είναι διατεθειμένοι να μειώσουν τα απορρίμματα τους, να επαναχρησιμοποιήσουν ή να μεταβιβάσουν άχρηστα για αυτούς αγαθά που δεν έχουν κλείσει τον κύκλο ζωής τους ή να ανακυκλώσουν, θα πρέπει να διεκδικήσουν από τους δήμους τους να εφαρμόσουν το «πληρώνω όσο πετάω» και το «απαλλάσσομαι όσο ανακυκλώνω» για να εξασφαλίσουν και μειωμένα τέλη και καλές υπηρεσίες καθαριότητας.

 

   

Δεν υπάρχουν σχόλια: